شایسته ترین الگو
پیامبر اعظم(ص) به دلیل داشتن «خُلقٍ عَظیم[1]» و «رَحمَةٌ لِلعَالَمین[2]»،
نمونه و الگوی مکارم اخلاقى براى تمام انسان ها
در تمام دوران ها بوده است. آن حضرت به عنوان بهترین
و کامل ترین اسوه ی راستین بشریّت، نسبت به تمام مردم بسیار دلسوز،
صمیمی و مهربان بود. در راستای متخلق بودن به اخلاق و
کردار کریمانه بود که حضرت در طول 23 سال نبوت توانست،
دل های گمراه بسیاری را شیفته مکتب اسلام کند.
در بیان عظمت پیامبر اکرم(ص) می توان گفت که خداوند
برای تکریم و تجلیل مقام آن حضرت، در قرآن با لقب های بی همتایی،
مانند؛ «یا ایّها الرَّسول» و «یا ایّها النَّبی»، از ایشان یاد می کند.
همچنین، جایگاه، عظمت و بزرگواری پیامبر اکرم(ص)، بدان حد بوده است
که خداوند به وجود گرامی او چنین سوگند یاد می کند:
«لَعَمْرُکَ إِنَّهُمْ لَفی سَکْرَتِهِمْ یَعْمَهُونَ[3]»؛ به جانت سوگند که اینها در مستی خود سرگردانند.
علاوه بر آن، قرآن کریم، رسول گرامی اسلام(ص) را به عنوان
اسوه ای نیکو یاد نموده است که همگان باید به آن حضرت تأسّی نمایند:
«لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ[4]»؛ به یقین برای شما،
در زندگی رسول خدا الگوی نیکویی است. همچنین خداوند درباره آن رسول گرامی می فرماید:
«وَإِنَّکَ لَعَلی خُلُق عَظِیم[5]»؛ به یقین تو اخلاق عظیم و بزرگی داری.
همچنین در آیه ای دیگر، خداوند مؤمنان را امر کرده است که از دستورات نبی اکرم(ص) پیروی کرده، فرامین او را به جای آورند و آنچه را از آن باز داشته است، رها سازند:
«وَ مَا آتَاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا[6].» در آیه دیگری اشاره نموده است:
«وَ أَطِیعُواْ اللّهَ و َالرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ[7]»؛ و از خدا و رسول اطاعت کنید،
باشد که مورد رحمت قرار گیرید.
نقل شده که میگوید: «از عایشه همسر رسول اکرم(ص)
در وصف اخلاق پیامبر خدا (ص) سوال کردم. او در این باره گفت:
آیا قرآن نخواندهای؟ گفتم چرا؟ سپس گفت: «اخلاق پیامبر(ص) همان قرآن است»8
روایت فوق، اخلاق نبی اکرم (ص)، را به قرآن تشبیه نموده است،
یعنی اینکه اگر کسی به دنبال نمونهی عینی و عملی قرآن است،
اخلاق آن حضرت را بررسی کند، تا دریابد که چگونه قرآن در اخلاق،
بینش، منش و سیرهی آن حضرت تبلور یافته است.
همچنین، علی(ع) پیامبر خدا را الگوی شایسته پیروی معرفی می کند
و الگوپذیری از ایشان را برای همگان بسنده می داند، چنان که می فرماید:
«روش نبی خدا (ص) برای الگو بودن تو کافی است و پیامبر
در نکوهش دنیا و کاستیهای و رسوایی ها و بدیهای فراوان آن راهنمای تو می باشد.
پس، به پیامبر پاک و پاکیزه تمسک جوی که راه و رسم او الگویی
برای همه الگوخواهان و مایه بزرگی است برای کسی که خواهان بزرگواری باشد.
دوستترین بنده نزد خدا کسی است که از پیامبرش پیروی کند و گام بر جای پای او نهد9
امام صادق(ع) هم در بیان اهمیت الگو گیری از پیامبراکرم(ص) فرمودند:
«اِنّی لاََکْرَهُ لِلرَّجُلِ اَنْ یَمُوتَ وَقَدْ بَقِیَتْ عَلَیْهِ خَلَّةٌ مِنْ خِلالِ رَسُولِ اللّه ِ لَمْ یَأْتِها» 10-؛
دوست ندارم مسلمانی بمیرد، مگر اینکه تمام آداب
و سنت های رسول خدا(ص)، را [اگر چه یکبار] انجام دهد.
فهرست منابع
[1] - سوره ی قلم، آیه ی 4.
[2] - سوره ی انبیا، آیه ی 107.
[3] - سوره ی حجر، آیه ی 72.
[4] - سوره ی احزاب، آیه ی 21.
[5] - سوره ی قلم، آیه ی 4.
[6] - سوره ی حشر، آیه ی 7.
[7] - سوره ی انعام، آیه ی 59.
8-فیض کاشانی، 1378، ج 4، ص 21.
9-دشتی، 1382، خطبه 160.
10-صدوق، 1404ق، ج3، ص467.
